Επέστρεφε
Λάδι. Αγγελου Κότσαρη
Επέστρεφε συχνά και παίρνε με,αγαπημένη αίσθησις επέστρεφε και παίρνε με --όταν ξυπνά του σώματος η μνήμη,κ' επιθυμία παληά ξαναπερνά στο αίμα·όταν τα χείλη και το δέρμα ενθυμούνται,κ' αισθάνονται τα χέρια σαν ν' αγγίζουν πάλι.Επέστρεφε συχνά και παίρνε με την νύχτα, όταν τα χείλη και το δέρμα ενθυμούνται....
Κωνσταντίνος Π. Καβάφης
Ο ΚΥΚΛΟΣ ΕΚΛΕΙΣΕ.... Ο κύκλος έκλεισε!
Μία ταινία ανθρώπινης συνέπειας στην εξόφληση των ερωτικών δανείων μας του σκηνοθέτη Ρίτσαρντ Ατέμπορο.
Closing the Ring
Ο Καβάφης ξεκάθαρα στο ποίημά του «Επέστρεφε» ανεβάζει στον ουρανό το ερωτικό δράμα της μνήμης του αίματος, που το παγίδεψε μες στο χρόνο η αγαπημένη αίσθηση των χειλιών, του δέρματος, των χεριών, του ερωτικού αγγίγματος.
Μια γηραιά φίλη μου, μετά από εξήντα χρόνια γάμου επιτυχημένου˙ και μάλιστα με άριστες όλες τις απ’ αυτόν θεσπισμένες κοινωνικές του συμβατικότητες˙ όταν, χρόνια μετά τον θάνατο του συζύγου της, κάποια στιγμή την ρώτησα τι άλλο θα επιθυμούσε στην ζωή της, μου απάντησε με λαχτάρα εφηβική, «Έστω και τώρα να πάω να βρω, και να ιδώ ακόμη κι από μακριά τον πρώτο μου εραστή!»
Ο Καβάφης και η Κυρία στις συγκεκριμένες περιπτώσεις, ξεπερνώντας όλες τις καταπιεσμένες αδυναμίες της ανθρώπινης ύπαρξής μας, δεν κάνουν τίποτα άλλο απ’ το να υμνούν ποιητικά την παντοδυναμία του έρωτα, και την αδυναμία όσων υπόλοιπων δεν την γνώρισαν ή θέλουν, αγχωτικά, επιτηδευμένα να την αγνοούν.
Ο μαγευτικος σκηνοθέτης Richard Attenborough, του «Κύκλου έκλεισε», ξεφεύγοντας αλλά όχι αγνοώντας «το έρως ανίκατε μάχαν», σε μια τρυφερά Δραματική βυθοσκόπηση με το γνωστό γοητευτικό αγγλικό χιούμορ του, θέτει σε αντιπαράθεση της ερωτικής παντοδυναμίας, αυτό που ο χρόνος μόνο μπορεί να το κάνει Αγάπη. Αυτό δηλαδή που απαντώντας εγώ˙ στην απορία του υπέροχου νεαρού ηθοποιού, «ότι οι ανθρώπινες υποσχέσεις μπορεί να δίδονται, αλλά δεν κρατιούνται»˙ ότι δεν κάνει λάθος, αν πράγματι πιστεύει, ότι ο έρωτας μαζί με την κατάκτηση μέσα απ’ τον χρόνο της αγάπης, δεν μπορούν να κάνουν τις υποσχέσεις δυνατές! Νομίζω ότι, στο υπέροχο ξετύλιγμα του χρόνου στην ταινία με τα αριστουργηματικά ξαφνιάσματα των Flashbacks του Ατέμπορω, ο νεαρός John Travers κατάλαβε˙ και πιθανόν δείχνει τελικά να συγκινείται με την ανθρώπινη αυτή μεγαλοσύνη, στο ότι, «μέσα απ’ τον πόνο, κάποιοι άνθρωποι, είναι δυνατόν να μπορούν να δικαιολογούν και ανθρώπινα το μεγαλείο του ονειρικού, σε ρουμπινί χρώμα, συμπλέγματος των ψυχών με τον έρωτα», που ο σπουδαίος σεναριογράφος, Peter Woodward, ποιητής, σε κάθε λεπτομέρεια πέρασε σαν ενότητα νοηματική σ’ όλο το ξετύλιγμα της ταινίας. Χωρίς βεβαίως και ο ίδιος σεναριογράφος να παραβλέπει, σαν περιττό, το μάταιο αλλά το πρακτικό μέρος της συνηθισμένης ζωής μας, που, σε διαμετρική και αντίθετη κατεύθυνση, μας κάνει προσγειωμένους να ασχολούμαστε, περισσότερο κι απ’ τον έρωτα και την αγάπη με τα πρακτικότερα πάθη μας, τον εγωισμό, το μίσος, την βία, τον πόλεμο κ.λ.π.
Τα μεγάλα πλάνα και η φωτογραφία καταπληκτικά! Η πλαστικοποίηση των πολεμικών σκηνών, φυσική μάλλον προτίμηση του Ατέμπορω, ο οποίος με τον τρόπο του αυτό, σε αντιδιαστολή, πιθανόν εξορκίζει το κακό, έξω, απ’ την προσωπική του ποιητική διάθεση για το εν γένει ερωτικό σενάριο.
Οι ηθοποιοί στο σύνολό τους ήταν πολύ πειστικοί. Οι ίδιοι κάτω απ’ την μπαγκέτα των δύο μάγων, σκηνοθέτη και σεναριογράφου, στις περισσότερες περιπτώσεις, και όταν παρουσίαζαν τους ήρωες της ιστορίας, σε νεαρά ηλικία, απέπνεαν την δροσιά και τον ενθουσιασμό των νιάτων, αλλά κι όταν παρουσίαζαν τους ήρωες, σε μεγαλύτερη ηλικία, έστεκαν στο ύψος των περιστάσεων, μεταλλάσσοντας, την απλοϊκότητα των πρώτων, σε ωριμότητα, υποστηρίζοντας έτσι την ηλικιακή μεταβολή των ανθρώπινων χαρακτήρων σε υποχωρήσεις και θεμιτούς συμβιβασμούς συναισθημάτων.
Η Shirley MacLaine, προσωπικά, στις περισσότερες σκηνές υπήρξε τραγικά δυνατή. Ο Τέντυ, Stephen Amell, ο γλυκός άνδρας του μεσοπολέμου, (American Dream),
ήταν φυσικό μνημειακά να διαπερνά τον χρόνο και να συγκινεί ακόμη και σήμερα. Αξιόλογοι ερμηνευτές υπήρξαν και η Neve Campbell,
η Mischa Barton, 
η Brenda Fricker. Ο Christopher Plummer σπουδαίος ερμηνευτής.
Συμπαθητικός υπήρξε και ο Pete Postlethwaite.
Μια ταινία, σαν τις περισσότερες του Ατέμπορω, που ο Κινηματογράφος δικαιώνεται σαν Τέχνη και μάλιστα ποιητική!
Μια ταινία αισιόδοξη μέσα απ’ την διδαχή του ανθρωπίνου δράματος.
Άγγελος Κότσαρης.
4.5.2009
